Co to jest metoda sylabowa?

Metoda symultaniczno-sekwencyjna – inaczej metoda krakowska lub metoda sylabowa. Na czym polega i jak ją zastosować w nauce czytania?

Metoda symultaniczno-sekwencyjna (metoda sylabowa, metoda krakowska) to skuteczna metoda nauki czytania opracowana przez doświadczonego logopedę prof. Jagodę Cieszyńską. Metoda wykorzystywana jest przez terapeutów pracujących z dziećmi, które nie umieją jeszcze czytać lub z dziećmi mającymi problemy z czytaniem (zagrożonymi dysleksją). Z wielkim powodzeniem i bardzo szybko uczą się w ten sposób czytać dzieci bez problemów edukacyjnych.

Metoda ta stosowana jest z powodzeniem od wielu lat, a jej podstawy oparte są na wynikach licznych współczesnych badań neuropsychologicznych oraz na wieloletnich doświadczeniach terapeutycznych i logopedycznych. Metoda daje doskonałe efekty, gdyż wykorzystuje naturalną skłonność każdego człowieka do mówienia sylabami.

Podstawowe założenia

Podstawowym założeniem metodologicznym w proponowanej strategii jest nauka czytania sylabami. Dzieci uczą się odczytywać sylaby, a nigdy pojedyncze spółgłoski, bo nikt nie słyszy spółgłosek w izolacji czyli oddzielnie wymawianych (przykładowo wymawiając spółgłoskę „t”, posługujemy się sylabą „ty” lub „te”).

Poznawanie przez dziecko spółgłosek w sylabach zgodne jest z poglądami wybitnych językoznawców. Twierdzą oni, iż uświadomienie sobie, że wyrazy zbudowane są z sylab, jest dla dzieci w wieku przedszkolnym zadaniem łatwym. Umiejętność wydzielania głosek w wyrazach kształtuje się w dalszej kolejności, podczas nauki czytania i pisania.

Profesor Jagoda Cieszyńska pisze:

Pierwszym poważnym błędem, będącym przyczyną późniejszych trudności szkolnych uczniów, jest podawanie dzieciom nazw liter. Rodzice (czasem, niestety, także nauczyciele) mówią dzieciom: 'to litera em, a to litera ce’. Operowanie nazwami liter wymaga wiedzy metajęzykowej, której dzieci jeszcze nie posiadają i nie jest im ona konieczna na tym etapie nauki. Nazywanie liter przez dzieci podczas czytania powoduje powstawanie „wyrazów”, których dziecko nigdy w rzeczywistości nie słyszało. I tak kiedy uczennica klasy zerowej czyta 'jotajotkao’ trudno, nawet dorosłemu, usłyszeć w tym wyrazie słowo jajko. Drugi błąd to głoskowanie wyrazów powodujące, iż podczas wymowy spółgłosek pojawia się element wokaliczny, np. dom – dy o my, dziecko zapisuje 'dyomy’, tak bowiem słyszy „głoskowane” wyrazy.

Etapy nauki czytania sylabami

Nauka czytania sylabami naśladuje etapy rozwoju mowy dziecka (od samogłosek, sylab, przez wyrażenia dźwiękonaśladowcze do wyrazów i zdań).

W nauce czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną etapy są dokładnie określone:

Etap I – od samogłosek prymarnych (A, do sylaby otwartej
Etap II – od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów
Etap III – czytanie sylab zamkniętych
Etap IV – czytanie nowych sylab otwartych i zamkniętych
Etap V – samodzielne czytanie tekstów

Ćwiczenia na każdym z pięciu etapów nauki czytania realizowane są według reguły: powtarzanie – rozumienie – nazywanie.

ZOBACZ WIĘCEJ: Etapy nauki czytania metodą sylabową »

Metoda symultaniczno-sekwencyjna

Nazwa – metoda symultaniczno-sekwencyjna, wskazuje na źródło metody – badania przetwarzania języka w strukturach lewej i prawej półkuli mózgu. Prawa i lewa półkula mózgu przetwarzają wszystkie informacje według dwóch odmiennych programów. Lewa półkula mózgu przetwarza wszelkie informacje w sposób sekwencyjny – krok po kroku, analizując różnice i relacje między bodźcami. Prawa przetwarza symultanicznie (całościowo, globalnie), szukając podobieństw. Oznacza to, że lewej półkuli łatwo jest spostrzec różnicę między  literą „s” i „ś” , a dla prawej półkuli to taki sam element rzeczywistości. Z tego względu niezwykle ważna jest stymulacja lewej półkuli mózgu, której praca zagrożona przez współczesną kulturę obrazu.

Łatwiejsze dla dzieci jest przetwarzanie całościowe i od takich właśnie zadań rozpoczynamy, by dzieci przeżywały sukces i radość z samodzielnego wykonania zadania. Dzięki takiej strategii uczymy przyszłych uczniów kreatywności, podejmowania wyzwań edukacyjnych i budujemy pozytywną samoocenę, czyli wiarę we własne możliwości umysłowe.

Zobacz więcej:

Etapy nauki czytania metodą sylabową »